Niyet Mektubu Nedir?

Herhangi bir yazının en zor kısmı, yazma amacını belirledikten sonra kelimeleri seçmek üzere başlamaktır. Bir formata sahip olmak, yalnızca ne yazmanız gerektiğine değil, aynı zamanda okuyucuları etkilemek için bitmiş parçanın nasıl görünmesi gerektiğine de hızlı bir şekilde yapı kazandırmaya yardımcı olabilir. Vize başvurunuzdan okula kabulünüze dek akademik niyet mektubu sizin için oldukça önem taşıyan bir nokta olacaktır.

Yazma sürecine girmeden önce, bir motivasyon mektubu ya da akademik niyet mektubu adını verdiğimiz beyanın ne kadar uzun olması gerektiği, nasıl yazılması gerektiği gibi konularda soru işaretlerinizi giderebilmek için FAMAY ailesi olarak bu yazımızda tüm sorularınızı cevaplamayı hedefledik.

Niyet Mektubu

Niyet mektubu ya da İngilizce adıyla Statement of Purpose (SOP) lisansüstü okullara veya üniversitelere başvuru bağlamında bir amaç beyanıdır, başvurunuzun en önemli yönlerinden biri olan bir tür makaledir, çünkü kabul komitesine kim olduğunuzu, neden yaptığınızı söyler. 

Bir eğitim kurumuna başvuruyorsanız, neden iyi bir adaysınız ve gelecekte ne yapmak istiyorsunuz, mesleki hedefleriniz, mezuniyetlerinizdeki genel not ortalamanız, sınav puanlarınız ve diğer bu gibi istatistiklerin ardından ne yapacaksınız, hepsini derli toplu aktardığınız bir metne ihtiyaç vardır. Bazen bir akademik niyet mektubu, başvuru yazısı, kişisel geçmiş, lisansüstü eğitim için hedefler, ön yazı veya bunlardan birine benzer bir şey olarak da adlandırılır. Ancak bu başlık çeşitliliğini tek bir çatı altında toplayan yazı sizin niyet mektubunuzu oluşturmaktadır. Harvard, MIT, Stanford veya Berkley gibi en yüksek puanlı üniversitelerin bile aday listeleri için bu yazıları belirleyici bir faktör olarak aldığını unutmayın.

Niyet mektubu için gerekli genel şartlar nelerdir?

Motivasyon mektubu sadece aday olarak kim olduğunuzu değil, aynı zamanda yazma yeteneklerinizi ve niteliklerinizi de yansıtır. Çünkü özellikle kolej ve /veya yüksek lisans okulunda, sizden sık sık akademik yazı yazmanız beklenecektir. Bu üniversiteler için ortak bir noktadır. Bunu akılda tutarak, gerçekten yetkin bir yazar olduğunuzu göstermeniz gerekeceği için aşağıdaki ipuçları sizin için faydalı olacaktır:

• Motivasyon mektubunuzda yazım hatası, imla veya dil bilgisi hatası olmamalıdır.
• Güçlü, açık ve özlü yazı kullanılmalıdır.
• Klişelerden ve tekrarlardan kaçınmalısınız.
• Aşırı resmi dilden uzak durun. (Başvuracağınız seviye ve ülkeye göre değişkenlik gösterebilir)
• Olumlu ve kendinden emin bir ton tutun.

Üniversitelerin kendi kılavuzları bu hususta da olabileceği gibi bu varyant çeşitliliği arasında genel format da bulunmaktadır bu nedenle ilk etapta yazınızı aşağıdaki kriterleri gözetmek üzere taslak halinde hazırlayabilirsiniz:

• 12 punto Times New Roman yazı tipi
• Her tarafta 1 inç kenar boşlukları
• 1.5 satır aralığı

Bu biçim, yazınızın okunmasını kolaylaştıracak ve size bazı ek açıklamalar ya da okuyucunun not alması için kolaylık sağlayacaktır. Aynı zamanda beklenen formattır. Ne yazık ki, genel görsel biçimlendirmenizle öne çıktığınız için muhtemelen bonus puan alamayacaksınız. Okuyucunuzu gerçek içeriğinizle şaşırtmaya odaklanmanız size çok daha fazla fayda sağlayacaktır. 

Niyet mektubu ne kadar uzunlukta olmalıdır?

Birçok öğrenci bu konuda tereddüt yaşasa da ideal uzunluk 1 A4 sayfasını geçmeyecek uzunlukta olmasıdır. Uzamasını gerektiren bir durumda ise 1.5 sayfa aşılmamalıdır. Bunun nedeni, yazarken kendinizi düzgün bir şekilde ifade edecek yetenekte olduğunuzu göstermek  ve okuyucularınızı bunaltmamanız gerektiğidir. Başvuruları alan kişiler ya da akademisyenler yüzlerce beyan okuduğundan istediğinizi kısa ve net bir şekilde ifade edebilmeniz gerekecektir.Motivasyon mektubunuzda aldığınız dersler, not başarılarılarınız gibi tüm gereksiz verilerden kurtulun, zaten bunlar istenen diğer belgeler arasında bulunacak ve erişilecektir.

Ayrıca okuldan okula ve hatta ülkeden ülkeye değişiklik olabileceği için format noktasında başvurmak istediğiniz eğitim kurumunun resmi sitesine de göz atmalısınız. Kural olarak, kabul büroları veya departmanları, bir amaç beyanının ne kadar sürmesi gerektiğine ilişkin koşulları ilan eder.

Bölüm bölüm olarak amaç mektubunda hangi paragrafta ne anlatmanız gerektiği ise genel olarak ortak bir formata sahip olduğu için aşağıdaki paragraflar size yol gösterebilir:

• Bölüm 1: Kimsin ve ne yapmak istiyorsun?

İlk paragrafta kısaca özgeçmişinizi vererek ve mevcut kariyer hedefinizi veya hedeflediğiniz çalışma alanını ve belki tez konunuzu belirterek kendinizi tanıtmalısınız. Girişiniz, başvurduğunuz belirli program ve onun dersleriyle ilgili olmalıdır. Tıp fakültesine başvururken yemek pişirme sevginizden bahsetmek, tek başına size gerçekten yardımcı olmaz veya başarılarınızın rolünü oynamaz. Girişinize eklediğiniz tüm bilgiler, programın belirli yönleriyle ilişkilendirilebilir olmalıdır.

Başvurduğunuz programı ve kurs çalışmalarını kapsamlı bir şekilde araştırın ve hakkında yazdıklarınızın program açıklamasında yer alan belirli ayrıntılarla doğrudan ilgili olduğundan emin olun ve bu noktaları akademik niyet mektubu taslağınıza ekleyin. Böylece hedeften sapmaz ve yanlış bilgi vermezsiniz.

• Bölüm 2: Neden bu alanda çalışmak istiyorsun?

İkinci paragraf, ister bir edebiyat fakültesi ister ekonomi fakültesi olsun, özel çalışma alanınızla nasıl ilgilenmeye başladığınızı açıklamalıdır. Artık programla ilgili bir geçmişiniz ve hedefiniz olduğunu açıkça belirttiğinize göre, programa olan ilginizi ve başarılı kabullerin sizin için neden bu kadar önemli olduğunu açıklayın. Amaç mektubunuzdaki bu beyandan önce ne istediğinizden emin olun.

• Bölüm 3: Program için neden doğru adaysınız?

Bundan sonra, üçüncü paragrafta, çalışma alanınızda halihazırda sahip olabileceğiniz herhangi bir deneyimi kısaca tanımlayın. Bu şekilde, kabul komitesine kişiliğiniz hakkında daha önemli veriler sağlayabilirsiniz. Yaptığınız işleri, stajları, projeleri vb. düşünün. Fakülte personeline ve eğitim alanınızın bölümüne, geçmişinize ilişkin kapsamlı bir genel bakış sunmak istiyorsanız, burada akademik bağlantılı olarak yazabileceğiniz her şey önemlidir. Bazı insanların sahip olabilecekleri herhangi bir uygulanabilir deneyimi düşünmesi zor olabilir. Sizi bir adım öne taşıyacak referans işlerinizden, sertifika ve kurslarınızdan ya da derecelerinizden bahsedebilirsiniz.

Kariyer hedefinizi açma noktasında motivasyonunuzu belirtirken deneyim ne kadar doğrudan olursa o kadar iyidir. Doğrudan deneyiminiz yoksa, mümkünse en yakından ilişkili deneyimi seçin. Deneyiminizin programla nasıl ilişkili olduğuna atıfta bulunduğunuzdan emin olun. Bu, programın ne olduğunu ve ona nasıl uyduğunuzu net bir şekilde anladığınızı gösterecektir. Kabul komitesi, mesleki hedefleri ve kişiliği öğrenci topluluğuyla eşleşebilecek adayı arar.

Sıradaki dördüncü paragraf, kendi özel çalışma alanınıza karar vermenize veya genel olarak lisansüstü çalışmalara hazırlanmanıza yardımcı olan diğer deneyimlerinizi tanımlayabileceğiniz yerdir. Edebiyatla ilgilenmenizi sağlayan kitaptan ya da ekonomiyi sevdiren gönüllü çalışmaları aktarabilirsiniz ancak bu kısmı çok uzun tutmamalısınız bunun için başvurmak istediğiniz programın motivasyon mektubu örneklerine bakabilirsiniz. 

Hocaların ya da evrakı kabul edecek yetkili elemanın gerçekten sizin hakkınızda bilmesi gerektiğini düşündüğünüz başka bir içgörü bilgisi varsa, onu buraya yazabilirsiniz. Program için neden en iyi kişi olduğunuzu açıklamaya sıkı bir şekilde odaklanmanız gerekir.

• Bölüm 4: Gelecekte ne yapmak istiyorsunuz?

Son kapanış paragrafında, uzun vadeli kariyer hedeflerinizi ve motivasyonlarınızı çok kısaca anlatmalısınız. Bunu yazarken çok açık ve net olun. Ayrıca, bunun ilk paragraftaki mevcut hedeften ne kadar farklı olduğuna dikkat edin. İlk paragrafta şu anda yapmak istediğiniz şeyden, yani bir sonraki ulaşmak istediğiniz hedeften bahsediyorken kapanış paragrafı, bundan yıllar sonra nerede olmak istediğinizi açıklar. 

Bu noktaya kadar, geçmişten ve günümüzden bahsettiniz ve motivasyon mektubunuzun biçimlendirmesini taslak olarak öğrendiniz. Bunlar, başvuracağınız okul programına nasıl ve ne derece uyduğunuzu göstermek için önemlidir. Kabul ve üniversitelerin bakış açısından, programla ilgili uzun vadeli bir vizyona sahip öğrencileri seçmek isteyen okullar için bu çok önemlidir çünkü, kendinizi gerçekten akademi ve çalışma alanınıza katkıda bulunmak için ne derece hazırladığınızı ya da hazır olduğunuzu bilmek isterler bu açıdan vizyonunuzu gösteren bu akademik mektup önem taşımaktadır. Özetle,

1. paragraf: Giriş
2. paragraf: Okuyucuya neden başvurduğunuzu söyleme
3. paragraf: Benzersizliğiniz/ diğer adaylardan farklı yönleriniz
4. paragraf: Paylaşmak istediğiniz herhangi bir ek veri
5. paragraf: Sonuç

biçiminde yazılacaktır, bu aşamalardan sonra hazırsanız motivasyon mektubunuzu yazabilirsiniz. Daha sonrasında eğer başvurduğunuz okuldan ya da o okul ile bağlantısı olan bir hocanız veyahut ilgili eğitim uzmanlarından danışmanlık almanız büyük yarar sağlayacaktır çünkü akademik ve profesyonel bir bakışın size kazandıracağı çok şey vardır. Son olarak en iyi akademik niyet mektubunu yazmak için aşağıdaki kontrol listesindeki her maddeyi gözden geçirmenizi tavsiye ederiz:

• Ana fikir açıkça sunuldu
• Gramer hatası yok
• Metinde yazım hatası yok
• Sözcük kullanımı uygun
• 1 paragraf – 1 fikir anlatıyor
• Metin ilgi çekici
• Anlatım net
• Kurumun amaç beyanı örneği incelendi
• Danışman/editör her şeyi kontrol etti