Bakalorya Ne Demek?

Üniversiteye hazırlanan ve yurtdışında eğitim almak isteyen birçok öğrenci “Bakalorya” kelimesiyle karşılaşıyor ve “Bakalorya Ne Demek?” sorusunun cevabını merak ediyor.

Fransızca  “baccalaureat” kelimesinden uyarlanmış haliyle günümüzde üniversite öncesi iki yıllık hazırlık programı olarak bilinen Bakalorya, tarihsel gelişimi incelendiğinde çok farklı bir yönüyle de karşımıza çıkıyor. Bu içeriğimizde “Bakalorya Nedir, Uluslararası Bakalorya Programı nedir ve nerelerde uygulanır, Bakalorya diploması veren okullar hangileridir?” sorularının cevaplarını derledik. İşte detaylar..

Bakalorya Nedir?

Fransızca “baccalaureat” kökenli bir kelime olan Bakalorya, Rönesans doktorlarının defne meyveleri ve dallarla süslenmesi geleneğine dayanıyor. Bakalorya sözcüğü Latince baccalarius yani “genç adam, şövalye adayı, bekâr” sözcüğünden türetilmiştir. Üniversite eğitimini tamamlayanların mezuniyet törenine başlamadan önce verdikleri vaaza da Bakalorya töreni deniyor. İlk olarak 1432 yılında  Oxford Üniversitesi’nde gerçekleşen bu törenin, bir hizmet olarak, şimdi Princeton Üniversitesi olarak bilinen New Jersey Koleji’nde uygulanmaya başladığı söyleniyor.

Asıl mezuniyet töreninden birkaç gün önce başlayan Bakalorya, mezuniyet programının dışında, mezhep ayrımı yapılmaksızın düzenlenen dini bir hizmet olarak kabul ediliyor.

Derece adaylarının geleneksel alayı ile başlayan bakalorya konuşmaları, genellikle mezun yakınlarının katılımıyla  gerçekleşen ve diğer mezuniyet törenlerine göre daha sakin geçen kutlamalar oluyor. 

İlahiler, dualar, okumalar ve öğrenci konuşmaları içeren tören, genellikle Hristiyan temelli bir hizmet olmasına rağmen başka bir ibadethanede ve küçük kiliseler olan şapellerin çevresinde de düzenlenebiliyor. Genellikle bir saatten az süren bu törenlerin dini temelleri nedeniyle, kamu kurumu mezunlarının bu deneyimi yaşama olasılığı daha düşük oluyor.

Mezunlar için bir veda hutbesi olarak görülen konuşmalar, mezun olunan koleji ve üniversiteyi tanıttığı için bazen ücret karşılığı yapılıyor.

Günümüzde ise tüm dünyada bilinen bir eğitim programının adı olarak kullanılan Bakalorya, tarihi geçmişinin yanında, uluslararası bir diploma sunması açısından çokça araştırılıyor.

Uluslararası Bakalorya

Yurtdışında iyi bir üniversitede eğitim almak isteyen öğrenciler, bu okullara girişlerini kolaylaştıracak uluslararası programlara yöneliyorlar. Bu programlardan biri olan Uluslararası Bakalorya, dünya çapında bilinen, uygulanan ve  geçerliliği olan bir eğitim sistemi. İsviçre merkezli Uluslararası Bakalorya Organizasyonu (IBO) tarafından yürütülen Bakalorya, ülkelerdeki anlaşmalı kurumlarda uygulanabiliyor. Uluslararası Bakalorya Programının dört türü bulunuyor.

• Primary Years Program: 3 – 12 yaş aralığını kapsıyor.
• Middle Years Program: 11 – 16 yaş aralığına uygulanıyor.
• Career Related Program: 16 – 19 yaş aralığını kapsayan bu program türü, mesleki formasyon için uygulanıyor.
• Diploma Programı: Türkiye’de yaygın olarak kullanılan bu program türünden de yine 11 – 12. sınıf  öğrencileri yararlanıyor.

Bu içeriğimizde ağırlıklı olarak ele alacağımız Bakalorya program türü Uluslararası Bakalorya Diploma Programı. Kısaca IB olarak anılan bu program, öğrencilere liseden mezun olurken okullarından alacakları diplomanın yanında ayrıca bir diploma daha sunuyor ve üniversite öncesi iki yıl sürüyor. Mevcut lise müfredatlarının bir alternatifi olmayan programın kendi içinde ayrı bir müfredatı bulunuyor. İçeriği katılımcıların ilgi ve  ihtiyaçlarına göre hazırlanan IB diploma programı,  öğrencilere hedef ve yeteneklerine göre sunuluyor.

Belirli konularda ileri düzey derslerden meydana gelen Bakalorya Diploma Programı’na katılan öğrencilerin, okudukları okullarda da belirli bir başarı seviyesini yakalamış olması gerekiyor. IB diploma programında sınavların yanında ödev, rapor, sanat eserleri gibi çalışmalar da yer alıyor. Yalnızca IB derslerini almak yeterli olmuyor ve mevcut lise müfredatının dersleriyle birleşince oldukça yoğun geçen  bir süreç olabiliyor. IBDP dersleri;

• Standart Level
• Higher Level

olmak üzere ikiye ayrılıyor. Öğrencilerin mevcut okullarındaki müfredatlarına ek, ayrı bir program olduğu için düzenli ve sistemli bir çalışma gerektiren bu 2 yıl içinde 6 ayrı dersten yeterli puanı alan öğrenciler, Uluslararası Bakalorya Diploması’ nı almaya hak kazanıyor.

IB’nin altı ana çalışma alanı şunlar: 

• Dil ve edebiyat,
• Dil edinimi,
• Bireyler ve toplumlar,
• Deneysel bilimler,
• Matematik,
• Sanat

Programın  tamamlayıcısı olan şu üç çalışma, programda zorunlu olarak yer alıyor: 

• Extended Essay
• Theory of Knowledge
• Creativity & Activity & Service.

Her ders 7 puan üzerinden değerlendiriliyor ve üç puan da komisyondan olmak üzere toplamda en yüksek 45 diploma puanı elde edilebiliyor.

Öğrenciler resmi skorlarına erişmeden önce kendi okulları tarafından hazırlanan “beklenen skor”larını elde edebiliyorlar. Üniversite başvurularında bazı okullar, resmi skorlar açıklanmadan önce beklenen skorlar üzerinden şartlı kabul imkanı sunabiliyor ancak bu skorun resmi skordan çok düşük olmaması gerekiyor.

 Üniversitelere başvuru sürecinde önemli bir destekleyici faktör olan Uluslararası Bakalorya Diploma Programı’nın, öğrencilere eğitim sürecinde ve tüm hayatları boyunca kullanabilecekleri getirileri oluyor. IB diploma programının öğrencilere sağladığı kazançları aşağıdaki gibi sıralamak mümkün:

• Yüksek bir IB puanı ile üniversitelere kabul süreci kolaylaşıyor,
• IB diploması ile üniversitede bazı derslerden muaf olma imkanı elde ediliyor,
• Uluslararası Bakalorya puanının iyi olması, çeşitli burs imkanlarını da beraberinde getiriyor,
• Programı bitirmek için yapılan ödev ve sanat çalışmaları ile eleştirel düşünme ve yaratıcılık becerileri gelişiyor,
• Oldukça yoğun olan bu sürecin üstesinden gelebilmek için öğrenciler çoğunlukla kendi öğrenme sistemini oluşturuyorlar. Bu da tüm hayatlarında büyük kolaylık sağlayacak bir yaşam felsefesi kazanmalarının temelini atıyor,
• İkinci bir dilin geliştirilmesi yoluyla kültürel bilinç ve zenginleşme sağlıyor,
• IB öğrencileri genellikle akademik, sosyal ve duygusal yönden kendilerini geliştirmiş oluyorlar.

Ülkemizde de yoğun talep gören Uluslararası Bakalorya Diploma Programı IB’nin uygulandığı bazı okullar ise şöyle:

• Eyüboğlu Lisesi,
• ENKA Okulları,
• Özel Koç Lisesi,
• Şişli Terakki Okulları,
• Ayazağa Işık Okulları,
• Acıbadem İstek Okulları,
• SEV Amerikan Koleji,
• MEF International ,
• Hüseyin Avni Sözen Anadolu Lisesi,
• Özel Aka Lisesi,
• İDV Özel Bilkent Laboratuvar Lisesi,
• Özel Bahçeköy Açı Lisesi,
• Ankara Türk Telekom Sosyal Bilimler Lisesi,
• Işıkkent Anadolu Lisesi,
• Özel Beykent Anadolu Lisesi,
• Özel Jale Tezer Anadolu Lisesi,
• Özel Nesibe Aydın Anadolu Lisesi,
• Özel Bilkent Lisesi,
• Ankara Ted Koleji,
• Özel Yüce Koleji,
• Bodrum Özel Marmara Koleji.

Uluslararası Bakalorya Diploma Programı IB ve Bakalorya programları ile ilgili tüm bilgilere ve güncel gelişmelere ulaşmak için IB resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz.