AP (ADVANCED PLACEMENT) NEDİR?

Günümüzde lisedeki öğrenimini daha ileriye taşımak ve üniversiteye kendini hazırlamak isteyen öğrenciler Advanced Placement (İleri Düzey Yerleştirme) programına ilgi göstermektedir. Kısa ismiyle AP sistemi, dünyaca kabul görmüş seçkin bir eğitim sistemidir. Eğitim dili İngilizce olan programın esas hedef kitlesi üniversiteye hazırlanan lise öğrencileridir. Türkiye’de de belirli okulların uygulamaya aldığı ve bu nedenle hem yurtiçinde hem de yurtdışında saygın üniversitelere hazırlıkta öğrencilere fayda sağlayan bir eğitim modelidir. Öğrencilerin eğitim hayatında ve sonrasında özellikle akademik kazanım, donanım ve farklı daha birçok açıdan yarar sağlayan programın merak ettiğiniz detaylarını bu yazımızda sizler için derledik.

AP HAKKINDA 

Advanced Placement (AP) ya da İleri Düzey Yerleştirme adlarıyla bilinen program, Amerika Birleşik Devletleri’nde The College Board tarafından oluşturulmuş bir eğitim programıdır. Programın eğitim dili İngilizcedir. Bu program, lise seviyesindeki öğrencilere yüksek öğrenim seviyesinde düzenlediği müfredat ve sınavlar sunarak öğrencinin ileriye dönük olarak üniversiteye daha hazır hale gelmesini ve başarısını artırmasını hedeflemektedir. Belirli ve program ile anlaşması olan saygın Amerikan üniversiteleri, AP sınavlarında yüksek puan alan öğrencilere bu okullara yerleşme imkânı ve ders kredisi saydırarak muafiyet fırsatı tanıyabilmektedir. Çeşitli konuların her biri için AP müfredatı, o çalışma alanındaki uzmanlar ve kolej eğitimcilerinden oluşan bir heyet ile titizlikle oluşturulmaktadır. Bir lise dersinin AP tarafından tanınıp saydırılabilecek niteliğe sahip olması için dersin, Kurulun Kurs ve Sınav Açıklaması’nda (CED) belirtilen AP müfredatını karşılayıp karşılamadığını belirlemek üzere Kolej Kurulu tarafından denetlenmesi gerekmektedir. Ders onaylanırsa, okul AP atamasını kullanabilir ve herkese açık olarak listelenir.

AP TARİHÇESİ

İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinden sonra, Ford Vakfı eğitim alanında çalışan komiteleri destekleyen bir fon oluşturmuştur. Ardından “Kenyon Planı” ismiyle bilinen program, Ohio’daki Kenyon Koleji’nde o zamanki üniversite rektörü Gordon Chalmers tarafından kurulmuş ve sürece öncülük etmiştir. İlk çalışmada dört hazırlık okulu—Lawrenceville Okulu, Phillips Akademisi, Phillips Exeter Akademisi ve St. Paul Okulu Harvard Üniversitesi, Princeton Üniversitesi ve Yale Üniversitesi olmak üzere üç üniversite tarafından yürütülmüştür.

1952’de, lise son sınıf öğrencilerinin kolej düzeyindeki materyalleri incelemelerine ve bu iş için üniversite kredisi kazanmalarına olanak sağlayan başarı sınavlarına girmelerine izin verilmesini tavsiye eden komite raporu hazırlanmıştır. Daha sonra bir müfredat seçme ve uygulama planı yapılmış, nihayetinde ilk pilot program 1952 yılında on bir disiplin çerçevesinde yürütülmüştür. 1955-56 öğretim yılında, ulusal olarak: Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, İngilizce, Tarih, Fransızca, Almanca, İspanyolca ve Latince derslerinde program başlamıştır.

Merkezi New York’ta bulunan ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan The College Board, AP programını 1955’ten beri saygın bir şekilde yürütmektedir. 1965’ten 1989’a kadar Harlan Hanson, Gelişmiş Yerleştirme Programı’nın yöneticiliğini üstlenmiştir. Çeşitli konu alanlarında üst düzey derslerin öğretimi için yönergeler geliştirilerek sürdürülmüştür.

2006’da bir milyondan fazla öğrenci iki milyonun üzerinde Advanced Placement sınavına girmiştir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki birçok lise öğrenciler için AP kursları açmıştır. Böylece AP dersi vermeyen okullardaki öğrencilerin yanı sıra evde özel eğitim alan öğrenciler için de bu programa girmek için eşit fırsat yaratılmıştır.

Temmuz 2013 itibariyle Advanced Placement (AP) öğrencilerinin sonuçlarını çevrimiçi görebilme ve gönderebilme izni verilmiştir. Her yıl uygulanan AP sınavlarının sayısı son on yılda istikrarlı bir artış göstermiştir. 2003 yılında 175.860 adet İngiliz Dili ve Kompozisyon sınavı yapılmıştır. 2013 itibariyle bu sayı 476.277’ye, yani %171’lik bir artışa ulaştığı ilan edilmiştir. Bu tür bir artış, sunulan neredeyse tüm AP sınavlarında meydana gelmiştir. AP Psikoloji sınavında son on yılda %281’lik bir artış görülmüştür. 2017 yılında en çok girilen AP sınavı 579.426 öğrenci ile İngiliz Dili ve Kompozisyon, en az alınan AP sınavı ise 2.429 öğrenci ile Japon Dili ve Kültürü olmuştur.

AP Sınavları Hakkında

Farklı alanlarda farklı akademik birimlere hazırlık sürecinde çeşitli müfredat dersleri geliştiren programda, eğitim sürecinin sonucunda öğrenciler bir dizi ölçme-değerlendirme kriterinden geçmekle yükümlüdür. Sınavlar çoktan seçmeli, açık uçlu, kompozisyon yazımı, okuma gibi bir dizi değerlendirmeden geçirilmektedir.

AP sınavları Mayıs ayının ilk haftası başlamakta ve 2 hafta boyunca iş günlerinde devam etmektedir. Sonuçlar ise Temmuz ayında yayınlanmaktadır. 

Dünya genelindeki eğitim aksamalarının ardından AP öğrencileri için son yıllarda özellikle de pandemi ile birtakım sınav müfredatı güncellemeleri de yapılmıştır. Buna göre 2016-2017 dönemi itibariyle günümze kadar çeşitli alanlara göre sınav içeriğine dair yapılan güncellemeler aşağıda verilmiştir:

2016–2017

AP Dünya Tarihi

Bu sınav da 2014-2015 Amerika Birleşik Devletleri Tarihi ve 2015-2016 Avrupa Tarihi sınavlarındaki aynı temel değişikliklerden geçirilmiştir.

55 sorudan oluşan kısaltılmış çoktan seçmeli bölüm, toplam sınav puanının %40’ını oluşturmaktadır. Bunlar, önceki yıllarda sırasıyla 70 ve %50’den düşürülmüştür.

Uzun denemelerden birinin yerine dört kısa cevaplı soru, toplam sınav puanının %20’sini oluşturmaktadır. Bu sorulara 50 dakikalık bir yazma süresi verilmektedir.

Belgeye dayalı soru (DBQ) ve kalan uzun makale artık sınav puanının sırasıyla %25 ve %15’ini oluşturmaktadır. Önceki sınavlarda her üç kompozisyon için toplam 120 dakikalık yazma süresi yerine sırasıyla 55 dakika ve 35 dakikalık yeni yazma süreleri tanınmaktadır.

AP Matematik (Calculus) AB

Süre güncellemesi yapılmıştır

L’Hôpital kuralının eklenmiştir

AP Matematik BC eklenmiştir

Limit karşılaştırma testleri, mutlak ve koşullu yakınsaklık ve alternatif seriler dahil edilmiştir.

2018–2019

AP Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti ve Siyaseti

Bölüm I (MCQ) 60 soru için tanınan 45 dakikalık süre; 55 soru için 80 dakikaya uzatılmıştır. Yine de toplam sınav puanının %50’sini oluşturmaktadır.

Sorular, senaryoların ve öğrenmeye teşvik edici materyallerin daha fazla kullanılmasını içermektedir.

Her soru için cevap seçeneklerinin sayısı beşten dörde düşürülmüştür.

Bölüm II (FRQ), 100 dakikada dört soru içerecektir (önceki sınavlarla aynı miktarda soru ve süre tanınmıştır). Bölüm bir bütün olarak toplam sınav puanının %50’si değerindedir. Dört sorunun tümü eşit ağırlıktadır (her biri toplam sınav puanının %12,5’i değerindedir).

Biri, politik bir senaryo içeren bir kavram uygulama sorusundan,

Biri, görsel bir uyarıcı ile nicel bir analiz ve yorumlama sorusundan,

Biri, iki farklı yüksek mahkeme davası arasında bir karşılaştırma olan SCOTUS karşılaştırmasından,

Biri, destekleyici kanıt ve akıl yürütme gerektiren bir argümantasyon makalesi üzerinden olmak üzere oluşturulmuştur.

2019–2020

COVID-19’un yaratmış olduğu pandemi sonucunda College Board, AP sınavlarının evden yürütülebileceğini ilan etmiştir. Sınavlar, ders programlarının yalnızca yaklaşık ilk %75’ini kapsayacak şekilde değiştirilmiştir. Çoğu sınav için, sınav 45 dakika uzunluğundadır ve klavye veya elle yazılabilen bir veya iki yanıtlı sorudan oluşur. Sınavlar açık not, açık kitap ve açık İnternet erişiminin kullanılabileceği formda oluşturulmuştur.

AP Bilgisayar Bilimi A

Soyut sınıflar ve arayüzler gibi konular kaldırılmıştır.

AP Dünya Tarihi

Ders artık iki farklı sınava bölünerek değerlendirilmektedir:

AP World History: Modern – MS 1200 yılından günümüze kadar olan dünya tarihini kapsayacaktır.

AP World History: Ancient – Bu dersin sınav formatı aynı kalacaktır.

2020–2021

AP Karşılaştırmalı Yönetim ve Politika

Bölüm I (Çoktan Seçmeli): Soru sayısı 55 soru olarak aynı kalacak, ancak bölüm süresi 45 dakikadan 60 dakikaya çıkarılacak. Toplam sınav puanının %50’si değerinde olmaya devam edecektir.

Artık her sorunun 5 yerine 4 olası seçeneği olacaktır.

2 metin tabanlı paragraf ve ardından birkaç soru olacak.

3 nicel aktarıma dayalı birkaç soru olacak.

Bölüm II (Serbest Cevap) Soru sayısı 8 sorudan 4 soruya düşürülecektir. Süre de 100 dakikadan 90 dakikaya düşecek. Toplam sınav puanının %50’si değerinde olmaya devam edecektir.

Soru 1: Kavramsal Analiz

Soru 2: Kantitatif Analiz

Soru 3: Karşılaştırmalı Analiz

Soru 4: Argüman Denemesi

AP Biyoloji

Bölüm I’de (Çoktan Seçmeli) 69 soru yerine 60 soru olacak ve sınavda grid-in soruları olmayacak.

Ücretsiz yanıtlı soru sayısı 8’den 6’ya düşürülecek, ancak bölüm süresi aynı kalacak.

İki uzun sorunun her ikisi de “deneysel sonuçları yorumlama ve değerlendirme” üzerine odaklanılmasını sağlayacaktır.

Bölümde dört kısa cevaplı soru yer alacaktır.

AP İngiliz Dili ve Kompozisyonu

Çoktan seçmeli soru sayısı 52-55’ten 45’e düşürülecek.

Serbest yanıtlı sorular analitik dereceli puanlama anahtarları ile puanlanacaktır.

AP İnsan Coğrafyası

75 yerine 60 çoktan seçmeli soru olacak ve nicel ve nitel kaynakların analizine daha fazla vurgu yapılacaktır.

Her serbest yanıtlı soru 7 puan değerinde olacaktır.

AP Bilgisayar Bilimi İlkeleri

Performans Keşfetme Görevi bazı çoktan seçmeli sorularla değiştirilecek ve Kolej Kurulu yeni bir Görev Oluşturma yayınlayacaktır.

AP İtalyan Dili ve Kültürü

9 sete bölünmüş 65 çoktan seçmeli soru olacak ve bunları cevaplamak için 1 saat 35 dakika verilecektir.

A Bölümünde 30 soru 40 dakika uzunluğunda olacak.

B Bölümünde 35 soru olacak ve bu bölüm de 55 dakika uzunluğunda olacaktır.

AP Notlandırma Sistemi

AP sınavları tıpkı ülkemizde olduğu gibi 5’lik sistemle değerlendirilmektedir. Buna göre not skalası aşağıdaki gibidir:

5 – İleri derece nitelikli

4 – İyi derecede nitelikli

3 – Nitelikli

2 – Kısmi nitelikli

1 – Başarısız

Çoktan seçmeli sınavlar bilgisayar ortamında puanlanırken; ücretsiz yanıt ve kompozisyon bölümleri, Haziran ayında AP Reading’deki alanında eğitimli uzmanlarca puanlanmaktadır. Çeşitli bileşenler üzerindeki puanlar ağırlıklandırılır ve ham bir bileşik puan olarak birleştirilir. Her sınav için Baş Okuyucu, daha sonra, o yılki sınav için, Bileşik Puanların final notlarına nasıl dönüştürüleceğini belirleyen not kesmelerine karar verir. Bu süreçte, derecelendirmenin güvenilir olduğundan emin olmak için birtakım incelemeler ve istatistiksel analizler yapılır. Genel hedef, notların yıldan yıla karşılaştırılabilecek mutlak bir performans ölçeğini yansıtabilmesidir.

Yurtdışındaki bazı kolejler, öğrencileri giriş derslerinden muaf tutmak için AP test puanlarını kullanırken kimileri de bunları öğrencileri daha yüksek seviyede kurgulanmış derslere yerleştirmek için prerequest olarak kabul etmek üzere kullanır. Bazı okullarda ise her iki seçenek de geçerlidir. Bunun nedeni, AP’nin dünyaca kabul gören saygın bir program olmasından bağımsız olarak her yükseköğrenim kurumunun mevzuatının farklı olmasıdır.

 Kolej ya da üniversiteler kendi bağımsız müfredatları ile hareket etseler de çoğu üniversite kredi saydırılabilmesi için öğrencinin program derslerinden en az 3 veya 4 puan almış olmasını talep etmektedir. Bazı kolejler ve üniversiteler 5 puan için A notu verecek olsa da tipik olarak bu, kolej transkriptinde bir kredi notu olarak da görünür. Almanya gibi bazı ülkeler, üniversitelerine ve kolejlerine hazırlık kursları olmadan Amerikan lise diploması sahipleri için genel kabul imkânı sunmayan, istedikleri konuya bağlı olarak belirli bir AP sınavını tamamlayan öğrencileri doğrudan kabul edebilmektedir.

Ayrıca, AP kurslarını tamamlamak, öğrencilerin çeşitli burs türlerine hak kazanmalarına yardımcı olabilmektedir. Kolej Kuruluna göre, kolejlerin ve üniversitelerin yüzde 31’i burs kararları verirken öğrencilerin AP öğrencisi olup olmadıklarını gözetmektedirler. Bu nedenle program sonundaki notlandırmanın yüksek olması her zaman öğrenciler için bir ayrıcalık oluşturmaktadır.

Mayıs 2011 itibariyle AP Sınavlarının puanlama yöntemini değiştirilmiştir. Çoktan seçmeli bölümdeki toplam puanlar artık doğru cevaplanan soru sayısına dayanmaktadır. Artık yanlış cevaplar için puan düşülmemektedir ve daha önce olduğu gibi cevapsız sorular için puan verilmemektedir. Bununla birlikte, puanlama gereksinimleri de artırılmıştır.

Tarihçede de belirtildiği üzere, Mayıs 2013 itibariyle AP Sınav İdaresi İnternet tabanlı bir puan raporlama hizmetini erişime açmıştır. Bu sistemle öğrenciler, mevcut ve önceki yılların sınav puanlarına erişmek için kendilerine verilen AP numaralarını veya öğrenci numaralarını bir College Board hesabı ile birlikte kullanabilmektedirler. Bu sistemin iyi yanı aynı zamanda dört haneli bir kurumsal kodun atandığı kolej ve üniversitelere puan göndermek için de kullanılabilir olmasıdır.

AP Programının Faydaları

Advanced Placement Programı yetkilileri, lise öğrencilerinin bu müfredata dahil olması durumunda kendilerine sağlayacakları faydaları farklı gruplarda kategorize etmiştir. Bu potansiyel avantajlar şu şekilde sıralanabilir:

1) Kolej/üniversite için kredi kazandırır:

AP skoru öğrencilere kampüse adım attıkları anda halihazırda ders kredisi kazanmış olurlar. AP kursları zorlu olduğundan ve kapsamlı bir sınav için çalışmanızı gerektirdiğinden, size üniversite derslerinde yardımcı olacak becerileri öğretirler. College Board’a göre, AP sınavına giren öğrenciler, kolejde benzer notları olan ve AP sınavına girmeyen öğrencilere göre daha yüksek notlar alırlar.

2) İleri Düzey Yerleştirme avantajı kazandırır:

Bu müfredatın bir parçası olmanız kolej ya da üniversitede giriş/ön koşullu dersleri almadan bir üst düzey dersi alabilmenizi sağlar. Örneğin, AP sınavları ile bir yıllık üniversite kurslarının eşdeğerini tamamladıysanız Harvard, İleri Düzeyde Kalma başvurusunda bulunmanıza izin verir. Michigan Üniversitesi de yeni öğrencilere AP sınavları için ders kredisi ve daha yüksek sınıf yerleştirmeleri verir.

3) Zamandan ve Paradan tasarruf sağlar:

Erken mezuniyet durumunda yükseköğrenim kurumunda saydıracağınız başarılı dersleriniz sayesinde paradan ve zamandan tasarruf edebilirsiniz.

4) Koleje bir adım önde başlatır:

Lise transkriptinizdeki AP dersleri, kolej düzeyindeki işlerle uğraştığınız ve başarılı olmak için motive olduğunuzu özellikle yurtdışındaki kolejlere gösterir. Özellikle 4 ve 5 gibi yüksek geçme puanları akademik eğitiminiz için önemli bir ayrıcalık olacaktır. Birçok kolej, başvuru sürecinde okulunuzda size sunulan en zor dersleri alıp almadığınızı kontrol etmektedir. AP dersleri almak, genellikle lisede akademik olarak kendinize meydan okuduğunuzu göstermenin en iyi yoludur. Örneğin, Yale Üniversitesi web sitesinde “AP derslerinden yalnızca liseniz bunları sağlıyorsa yararlanmanızı bekliyoruz” diye belirtmiştir. Başka bir deyişle, okulunuzda AP dersleri varsa ve bunları almıyorsanız, kendinizi zorlamıyormuşsunuz gibi görünebilir. West Coast örneğinde ise “Öğrenciler, mümkün olduğunda ve lise tarafından sunuluyorsa, İleri Düzey Yerleştirme veya Uluslararası Bakalorya dersleri almalıdır.” İfadesi yer almaktadır.

5) Motivasyonunuzu kanıtlar

AP sınavlarına girmek aynı zamanda belirli bir konuya gerçek akademik ilgi göstermenin bir yoludur. Örneğin, hevesli bir mühendisseniz, AP Matematik ve AP Fizik derslerini almak ve ilgili sınavları geçmek, üniversite kabul komitelerine mühendislik konusunda ciddi olduğunuzu ve onu sürdürmek için gerekli becerilere sahip olduğunuzu kanıtlayacaktır.

Öte yandan, siyaset bilimi veya hukuk öncesi derslerle ilgileniyorsanız, AP ABD Tarihi, AP Yönetim, AP İstatistikleri ve/veya AP Ekonomisi dersleri almak bu konulara güçlü bir hazırlık gösterecektir.

Farklı bir örnek olarak tıp eğitim almayı planlıyorsanız, AP Kimya, AP Biyoloji ve/veya AP Matematik derslerini başarıyla tamamlamak bir üniversite öğrencisi olarak tıp öncesi zorlu derslerin üstesinden gelmek için gereken becerilere ve geçmişe sahip olduğunuzu gösterir.

AP Dersleri

7 farklı disiplin ve 38 dersiyle, üniversite düzeyinde ve uluslararası düzeyde kabul gören AP müfredatı içerisinde gösterilen müfredat dersleri alanlarına göre aşağıdaki gibidir:

Sanat

• AP Sanat Tarihi
• AP Müzik Teorisi
• AP 2-D Sanat ve Tasarım
• AP 3-D Sanat ve Tasarım
• AP Çizim

Tarih ve Sosyal Bilimler

• AP Karşılaştırmalı Yönetim ve Siyaset
• AP Avrupa Tarihi
• AP Beşeri Coğrafya
• AP Makroekonomi
• AP Mikroekonomi
• AP Psikoloji
• AP Amerika Birleşik Devletleri
• Yönetimi ve Siyaseti
• AP Amerika Birleşik Devletleri Tarihi
• AP Dünya Tarihi

İngilizce

• AP İngiliz Dili ve Kompozisyon
• AP İngiliz Edebiyatı ve Kompozisyon

Matematik ve Bilgisayar Bilimleri

• AP Matematik AB
• AP Matematik BC
• AP Bilgisayar Bilimi A
• AP Bilgisayar Bilimi İlkeleri
• AP İstatistik

AP CAPSTONE Diploma Programı

• AP Capstone Semineri
• AP Capstone Araştırması

Fen Bilimleri

• AP Biyoloji
• AP Kimya
• AP Çevre Bilimi
• AP Fizik 1
• AP Fizik 2
• AP Fizik C: Elektrik ve Manyetizma
• AP Fizik C: Mekanik

Dünya Dilleri

• AP Çin Dili ve Kültürü
• AP Fransız Dili ve Kültürü
• AP Alman Dili ve Kültürü
• AP İtalyan Dili ve Kültürü
• AP Japon Dili ve Kültürü
• AP Latin
• AP İspanyolca Dili ve Kültürü
• AP İspanyol Edebiyatı ve Kültürü
•  

AP Hakkında Sık Sorulan Sorular

Zengin ders seçenekleri ve kapsamlı müfredatı ile AP; erişilebilir, yenilikçi, çözüm odaklı ve gelişmeye açık bir program olduğunu göstermektedir. Ancak elbette lise öğrencilerinin bu programa dahil olma noktasında merak ettiği bazı genel sorular da bulunmaktadır.

AP derslerini neye göre seçmeliyim?

AP derslerini ileriye dönük olarak yetenekleriniz ve planladığınız meslek grubuna yönelik seçmelisiniz. Yurtdışında ya da yurtiçinde alanında uzmanlaşmak istediğini meslek grubunun yükseköğrenim gereksinimlerini kapsayacak odakta dersler seçmeniz size hem motivasyon mektubunuzda hem de doğrudan okula başladığınız dönemde fayda sağlayacaktır. Kararsız kaldığınız noktalarda ise birkaç alanı kapsayacak nitelikte olup kesişen dersleri alabilirsiniz.

AP dersleri beni zorlar mı?

AP dersleri zorlu olabilir, ancak bu, altından kalkamayacağınız bir ders yükü anlamına gelmez. Çalışmaya istekliyseniz ve akademik olarak hedefleriniz varsa AP derslerinde başarılı olmanız beklenmektedir. Ayrıca sistemin temelinde öğrencilerin listelenen tüm dersleri alması gibi bir koşul beklenmemektedir. Öğrenciler kendi yetenekleri ve kapasitelerine göre rehber öğretmenleri, danışmanlar ya da akademik uzmanlar aracılığı ile yapacakları fikir birliği neticesinde bu müfredattan sadece bir ders dahi alabilme hakkına sahiptir. Bu dersten başarıyla geçen öğrenci, bir sonraki sene yeniden bir ders daha alabildiği için bu sistemi zorlaştıran değil, öğrencilerin uzun vadede hayatını kolaylaştıran ders içeriklerinden oluştuğu gözetilmelidir.

Herhangi bir öğrenci AP programına dahil olabilir mi?

AP kursları klasik müfredatlara göre zorludur ve çok fazla içerik bilgisinin yanında çalışma disiplini de gerektirir. Bu nedenle, isteğe bağlı olarak kendi kurul kararları neticesinde lise yönetimleri belirli önkoşullarda ısrar edebilmektedir. Bu nedenle de özellikle yurtdışında birçok okulun AP düzeyindeki dersler için ön koşul olarak sunduğu AP öncesi kursları mevcuttur. AP College Board, öğrencileri AP öncesi spesifik bir kursa ya da çalışmaya mecbur etmese de, okulların bu tercihi öğrencilerin AP’nin talepleri için sağlam temellere sahip olmalarını sağlamak için iyi bir yoldur. Program üniversite seviyesine öğrenci hazırlamayı hedeflediği için genellikle başarı ortalaması yüksek öğrencilerin programa dahil edilmesi anlaşılabilir bir durumdur.

AP Programı, motive olmuş ve akademik olarak hazırlanmış tüm öğrencilerin AP kurslarına kayıt olabilmeleri gerektiğine inanmaktadır. Bazı liseler, öğrenci önerilen önkoşul dersleri aldığı sürece herhangi bir öğrencinin bir AP kursuna kaydolmasına izin verir. Kimi liseler ise öğrencileri seçerken belli kurallar koyabilmektedir. Örneğin, bir AP dersine kaydolmak için bir ön sınavı geçmeniz beklenebilir. Bu nedenle konuyu okul idareniz ya da danışmanınız ile görüşmeniz gerekmektedir.

International Baccalaureate (IB) Diploma Programı ile farkı nedir?

MYP, IB programları ve IB Diploması veren birçok okul bulunurken bunun AP ile farkının sorgulanması son derece anlaşılırdır. International Baccalaureate programları farklı yaş ve eğitim seviyesine uygun olarak sorgulamaya ve beceriye dayalı, belli ilkelere bağlı öğrenci profili yetiştirerek öğrenmeyi vurgularken, Advanced Placement, daha çok academik odaklı müfredat içeriği hakkında bilgi sahibi olmayı vurgular. Bu nedenle AP kursları daha az disiplinlerarası ve becerilere dayalıdır ancak belirli bir çalışma alanının içeriğine çok derinlemesine girer. AP, öğrenme süreci bittikten sonra değerlendirme aşamasına gelindiğinde de sınavlarda soruları doğru veya yanlış yanıtlayan öğrencileri daha geleneksel tekniklerle ölçme-değerlendirmeye alır. Öğrenciler, 1-5 arası nota dönüştürülen bir yüzde alırlar. Final sınavları, IB Diploması yönetmeliklerine göre daha yüksek ağırlığa sahiptir. Bu nedenle özetle bir programın bir diğerinden iyi ya da kötü olduğundan ziyade sonuç odaklı farklılıkları olduğunu açıklamak gereklidir. AP’nin daha fazla akademik odaklı olduğu söylenebilir.

Bir öğrencinin ideal olarak alması gereken minimum sayıda AP dersi var mı, ortaokuldayken de AP alınabilir mi?

Hayır, öğrenciler yalnızca bir veya daha fazla AP dersi alabilir. Bunlar, eğitim süreci boyunca herhangi bir zamanda alınabilir, ancak en genel olarak ortaokulun son üç yılında ve zorlu yapıları nedeniyle ideal olarak kademeli olarak uygulanır. Örneğin, bir konuda çok yetenekli bir öğrenci, liseyi bitirmeden üç yıl önce bir AP kursuna gidebilir ve son iki yılda birkaç tane daha tamamlayabilir. Öğrenciye ve süreci yöneten okulun da görüşüne göre yılda bir AP genellikle oldukça yönetilebilir kabul edilirken, yılda iki AP zaten çok fazla kabul edilebilir. Lise seviyesinde genellikle 5 ders almak oldukça yeterlidir. Yine de konuyla ilgili kayıtlı olduğunuz okuldaki rehberlik biriminden destek almanızda yarar vardır.

Eğer kolej değiştirirsem derslerimi yine de transkriptime saydırabilir miyim?

İlk olarak öğrenciler AP’den halihazırda mezun olmuşken kolej ya da bölüm değiştirebilmektedirler. Bu noktada yeni geçeceğiniz bölüm ya da okul özelinde derslerinizin sayılıp sayılmayacağı bilgisini öğrenci işlerinden öğrenebilirsiniz. Öte yandan AP mezunu olarak not hesaplama sitesi üzerinden verilerinizi hızlıca temin ederek ilgili birimlere teslim edebilirsiniz.

AP, ABD dışındaki Üniversiteler/Kolejler tarafından saygı görüyor mu?

Evet, Avrupa ve Birleşik Krallık’taki birçok üniversite AP’yi tanır ve çok önemser. Bununla birlikte, ABD’de bir kolejin belirli bir eğitim kursuna girmek için hangi AP’leri ve kaç tanesine ihtiyacınız olduğunu belirtmesi nadir olsa da, Avrupa’da birçok üniversitenin de belirli bir miktar ve belirli olanları talep edeceğini belirtmek önemlidir. Ders almış olmanızın yanı sıra sınav sonuçlarınız da oldukça önemlidir. Örneğin, İngiliz üniversiteleri, AP’leri A-Seviyeleri ile eşitleyen, ancak genellikle öğrencinin dört puan alması gerektiğini şart koşan koşullu teklifler sunma eğilimindedir.

Türkiye’de AP

Türkiye’de İleri Düzey Yerleştirme Programı’nı uygulamaya koyan FMV Işık Liseleri ve Fen Liseleri olmuştur. Böylece ülkemizde de henüz lisedeyken üniversite düzeyindeki dersleri alma ve bu derslerden üniversite eğitimi esnasında faydalanma imkânı öğrencilere tanınmıştır. Programı herhangi bir dersten kalmaksızın başarı ile tamamlayan öğrencilerin, standart niyet mektubu ve başvurular aracılığıyla programa kaydolmaksızın başvuranlara oranla daha çok kabul aldıkları tespit edilmiştir. Bu nedenle AP öğrencileri hem kâğıt üzerinde hem de kabul mülakatlarında avantajlı konumdadırlar. Muaf olma imkânı sunmaktadır. Aynı zamanda, programı başarıyla bitiren öğrenciler, yurt dışı üniversite başvurularının kabulü aşamasında, standart başvuru yapanlara göre avantaj sağlamaktadır.

Günümüzde AP eğitimi veren özel kurumlar bulunmaktadır. Öte yandan bu programı müfredatlarına dahil etmiş liselerimiz de vardır. Bu okullar şu şekilde sıralanabilir:

• Hisar Okulları
• Amerikan Robert Koleji
• Üsküdar Amerikan Koleji
• TED İstanbul Vakıf Koleji
• Gelişim Koleji
• Irmak Koleji
• Açı Koleji
• İzmir Koleji
• Özel Ege Okulu
• Antalya Lisesi

Lisede AP eğitimi fırsatını tanıyan yukarıdaki okulların yanı sıra, Türkiye içerisinde AP’yi tanıyan üniversitelerimiz bulunmaktadır. Programın ayrıcalıklarını kabul eden bu kurumlarda öğrenciler burslu okuma imkanına sahip olabilmektedir. Bu kurumların arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, Koç Üniversitesi ve Özyeğin Üniversitesi gibi köklü okullar gelmektedir.